Yeraltı

Dostoyevski’nin “Yeraltından Notlar” adlı eserinin çarpıcı bir uyarlaması olan, Zeki Demirkubuz’un varoluşsal dramı “Yeraltı”, kısa romandaki motifi, günümüz Ankara’sına inandırıcı bir şekilde aktarıyor ve bu Türkiyeli yazar ve yönetmenin insan türünün hayvani yanını keşfetmesine bir kez daha olanak sağlıyor… Edebiyatın en dikkat çekici anti-kahramanlarından biri, kendi takıntılı dünyasına kapanmış anti sosyal, hımbıl devlet memuru Muharrem’de (Günaydın) hayat buluyor. Akıllı fakat aşırı duygusal olan Muharrem, içinde yaşadığı toplumun yozlaşması karşısında hayal kırıklığına uğramıştır. Kendi kendisine zarar veren eğilimlerinin, utanç verici şeylere karşı doymak bilmeyen arzusunun öyküsü, son derece öz bilinçli kendi bakış açısı ve arada sırada üst ses olarak beliren anlatımı aracılığıyla gözler önüne seriliyor… Sinemaya edebi yaklaşımıyla tanınan, Dostoyevski’nin eserlerini genç bir siyasi hükümlüyken okuyup bitiren Zeki Demirkubuz için yazarın temaları, başından beri bütün eserlerine esin kaynağı oluşturmuştur. Demirkubuz, “Yeraltından Notlar”ı son derece sinemasal bir dille işliyor, görsel kompozisyon, kurgu, ses ve oyunculuk aracılığıyla kaynak malzemedeki sözcüklerin, noktalama işaretlerinin eşdeğerlerini buluyor. Dağınık ve pasaklı haliyle, (tanınmış komedi oyunculuğuna ters düşecek bir karakter çizen) başroldeki Günaydın, hassas bilinci yüzünden acı çeken bir adam olarak insani kırılganlığı elle dokunabilir hale getiriyor; altında kirli donuyla, kahramanın yaşamına ilişkin çok şey anlatan çekimlerde de görüldüğü gibi beden dilini ustalıkla kullanıyor… Alissa Simon