Söz

Dardennelerin çocuklukları, işsizlik oranının yüksek olduğu, ama grevlerin ve direnişlerin de çok olduğu bir bölgede geçti. Yaşadıkları ortam, önce işçi belgesellerine, sonra da uzun filmlerine yansıdı. Son derece gerçekçi ve doğal olan öyküler, karakterlerin peşinde koşan hareketli bir kamerayla ve uzun çekimlerle anlatılır. Üçüncü uzun filmleri olan Söz ile ülkelerindeki göçmenlerin sorunlarına kameralarını çeviren Dardenne’lerin ana konuları, işsizlik, yoksulluk ve göçmen olmak. Ülkelerinde göçmen sorunu o kadar çok ki, temelde işsizliği anlattıkları filmlerine bile Rosetta adını vererek satır arasında film karakterinin göçmen olduğunu ima ettiler. Bu konuların ele alınışında önemli olan temalar ise, ihanet etmek, suçluluk duygusu ve kişinin kendi vicdanıyla karşı karşıya kalması. Söz’ün hemen başında Igor, çalıştığı garajda bir kadının arabasından para çalar. Hırsızlık yapmakla suçlanmayacak kadar güzel ve sarışın bir çocuktur. Her fırsattan yararlanarak para kazanmak isteyen babası Roger, oğlunu da bu yolda kullanır. Birlikte, çeşitli ülkelerden gelen kaçak göçmenlerin sırtından para kazanırlar. Göçmenlerin sorunlarını, izleyici, Roger’nin ve Igor’un tarafında kalarak izler. Zengin bir ülkede her şey sanki hırsızlık ve açgözlülük üzerine kurulmuştur. Dardenne’ler, karakter yaratmada usta olduklarından Roger ve Igor, “klasik kötü adam” değildir. Burkina Faso’lu kaçak göçmenlerden Amidou kazayla ölünce Roger, “yasal” bile olmayan bu ölümü gizlemeye çalışır. Amidiou ölürken ona eşiyle ve çocuğuyla ilgileneceğine dair söz veren Igor’un vicdanı, babasının tüccar zihniyetiyle çatışacaktır. Dardenne’lerin karakterleri, gerçek yaşamda her an karşılaşılabilecek karakterlerdendir. Hem kötülüğü hem de iyiliği içlerinde taşırlar. Onları kötü yapan belki de yaşam koşulları ve hayalleridir (Roger’ın ev alma hayali gibi). Belki de Roger gibi bir babası olmasa, Igor saflığını ve yüreğini koruyabilecektir. S. Ruken Öztürk