Rosetta

1990’ların akıldan çıkmayacak filmlerinden biri. Duvara çarpan bir yaşam, genç bir insanın varoluşundaki canlılığın çekip alınması. Yeniyetme bir kız için varoluşun ne demek olduğunu ve ne demek olmadığını görmek acı verici; bir belgesel olarak bakılmadığı sürece bu filmi izlemek çok zor. Ahlaklı bir yaşam sürmenin ve ahlaklı olmanın olanaksız olduğu, ama kim ne yaparsa yapsın varoluşun her şeyin yerini aldığı bir tema. Dardenne Kardeşler, günümüzün ortak sorunu işsizliğe ve en alttakilerin adaletsiz istihdam koşulları altında sömürülmesine ilişkin bir film gerçekleştirmişler. Film, içine doğduğu yoksulluktan sıyrılmayı başaramayan genç bir kızın öyküsünü anlatır. İzleyiciyi kıza iç gözlemsel bir yolla bakmaya zorlar, kızın yoksulluğu, öyküdeki diğer ayrıntılarla silinemeyecek kadar gerçektir. Hollywood’un gişe geliri elde etmek amacıyla üzerini örttüğü yaşam gerçekleri açısından çok zengin bir film. Sol eğilimli, toplumsal sorunlara düşkün, deneyimli belgesel yönetmenleri olan Dardenne Kardeşler, cesur, duygusal olmayan usta işi, mükemmel bir film ortaya çıkarmışlar. Filmi bu kadar katı ve ironik yapan unsur, Rosetta’yı sevmemizin hatta kabullenmemizin talep edilmeyişidir, sadece yaptığı her şeyi varolmak için yaptığını anlamamıza izin verilir. Zaten gerçekte yaşam da böyle değil midir? Rosetta’nın normal bir yaşam için, yanında yattığını düşündüğü görünmez kişiyle yaptığı konuşmalar unutulacak gibi değildir. Kendi kendine “Senin adın Rosetta, benim adım Rosetta. Bir iş buldum, sen de buldun. Bir arkadaşım var, senin de var. Sıkıntı çekmeyeceğim, sen de çekmeyeceksin. Normal bir yaşam sürdüreceğim, sen de öyle. İyi geceler, iyi geceler” der. Bu bir insanın, hayal ettiği bir kişiye benzemek için giriştiği umutsuz bir çabadır. Birçok yönden onun öyküsü, bizim öykümüzdür, böylesine bir ıstıraptan bizi uzak tutacak ulusal sınırlar mevcut değildir. Bu filmin gösterime girmesinden sonra Belçika hükümeti “Rosetta Kanunu” denilen ve işçilere daha iyi olanaklar sağlayan bir çalışma kanunu çıkarmıştır.