Parti ve Konuklar

Bir grup Çek burjuvası, Çekoslovakya taşrasında görkemli bir malikanedeki doğum günü partisine gelmişlerdir. Çek toplumunun kaymak tabakasını temsil eden bu insanlar, karşılarına çıkan metazorik sürprizlerin etkisiyle şaşkınlık spazmları geçirerek minik yolculuklarını sürdürürler. Birkaç şakacı eşlikçiyle birlikte ulaştıkları parti yerinde yüz yüze geldikleri nezaket timsali ev sahibi, sürprizler karşısında felekleri şaşan bu insancıkları bir nebze olsun rahatlatır. Oysa hiçbir şey uzaktan göründüğü kadar güllük gülistanlık değildir. Bu eğlenceli parti giderek bir sürek avına dönüşecektir… Çek Yeni Dalgası’nın yetkin yaratıcılarından Jan Nemec’in uluslararası alanda tanınmasını sağlayan Parti ve Konuklar, 1960’lar Çekoslovakya’sının toplumsal ve politik yapılanmasının aynası olmaya aday bir yapıt. Alegorik yapısı içinde zaman zaman karikatürize olmaya kadar giden karakterler, izleyenleri kimi anlarda şaşırtan sürprizler hazırlıyorlar. Filmin yan tiplerinden biri olmasına karşın, temsil ettiği totaliter rejim kumkuması tiplemesiyle yapımın odağına yerleşen ve etkisini derinden hissettiren yalama köpek Rudolf bu sızıntılı yapıtın her unsuruna damgasını vuran bir performansla karşımıza gelir. İçinde bulundukları zoraki sefahat mekanizmasından bir türlü yakalarını sıyıramayan zavallı kahramanların ürkek tebessümlerini bir tür klostrofobik iç sızısıyla izlediğimiz Parti ve Konuklar, bir yandan da alttan alta gerçeküstü bir yapının taşlarıyla biçimliyor dinamiklerini, Jaromir Sofr’un filmin atmosferiyle örtüşen siyah-beyaz görüntü çalışması ve oyunculuğuyla da yardımsever bir görünüm sunan Karel Mares’in müzikal katkısı, Nemec’in gösterisini bütünleyen unsurlar. Dönemin devlet kavramının sorgulanması biçiminde de değerlendirilebilecek olan Parti ve Konuklar, zamanında rejimle sık sık başı derde giren ve sonunda -birçok çağdaşı gibi- ülke dışına çıkmak zorunda kalan Jan Nemec ve sinemasının belirleyici yapıtlarından, Çek sinemasının köşe taşlarından birine ulaşmak için kaçırılmayacak fırsat… Murat Özer