Özel Bir Gün

Faşizmi konu edinen FILMLERin içinde Özel Bir Gün’ün her manada çok özel bir yeri vardır kuşkusuz. Bu nedenle de hiç eskimeyecek ve her zaman yeni anlamlar kazanacak bir filmdir. Film, Hitler’in Roma’yı ziyaret ettiği ve Mussolini’yle buluştuğu 8 Mayıs 1938 günü bütün sakinlerinin faşistlerin gövde gösterisini izlemeye gittiği bir apartmanda geçer. Altı çocuk annesi Antonietta ile komşusu, eşcinsel Gabriele kalabalıkların büyük bir hezeyanla katıldığı bu faşist isterinin dışında kalmışlardır. Antonietta, kocası onu götürmediği, Gabriele ise tutuklanma tehlikesiyle karşı karşıya olan pasif bir anti-faşist olduğu için törene gitmemişlerdir. Antonietta, Gabriele ile konuştukça, kendi zavallı hayatının gerçeğiyle yüzleşir. Faşizm sempatizanı maço kocası tarafından bir seks ve döl makinesi olarak görülen kadınla eşcinsel erkek arasında bir yakınlaşma olur. İki ezilmiş insan arasında filizlenen sevgi ilişkisiyle dışarıdaki kalabalığın şiddete susamışlığı arasındaki karşıtlık, filmde çarpıcı bir biçimde yansıtılır. Kapıcı kadının radyosundan ırkçı naralar yükselirken, kocasına ve geleneklerine bağlı tipik bir İtalyan kadını olan Antonietta ile kadınlara ilgi duymayan Gabriele daha da yakınlaşırlar. Bu çok özel ilişkinin gözle görünmeyen arka planında, kökleri baskıcı erkekle boyun eğen kadın arasındaki geleneksel ilişkiye dayanan ve tüm insan ilişkilerine yansıyan, Hitler gibi bir meczubun dünyaya hâkim olma düşlerine kapılmasına çanak tutan faşizmin vahşi ve kaba sesi duyulur. Film, faşizmin analizini kadın-erkek ilişkisi üzerinden yapar. Faşist iktidarların ilk icraat olarak geleneksel “erkek” modeline uymayan erkekleri, gayleri ayıklaması, bu filmde radyoda program yapan Gabriele’in sürgüne gönderilmesi örneğinde görüldüğü gibi dikkat çekicidir. Özel Bir Gün, kadınla erkek arasındaki ilişkide kaba güce dayalı eril iktidar devam ettiği sürece faşizm tehlikesinin hiç bitmeyeceğini düşündürür. Marcello Mastroianni, başarıyla canlandırdığı rolüyle en iyi erkek oyuncu