Merhumun Arkadaşı
Kahramanımız Ukrayna’nın Kiev kentinde yaşayan 35 yaşlarında işsiz bir çevirmen, adı Anatoli, İngilizce ve Fransızca biliyor ama birkaç dolarlık ufak tefek işler dışında şansı pek yaver gitmiyor. Aynı evde yaşayan ama ayrı yatakta uyuyan sarışın ve güzel karısı, bir gün zengin bir adamın yabancı markalı arabasına binip onu terk ediyor. İşsiz ve terk edilmiş Anatoli kendini Kiev’de çaresizce zamanın akışına bırakmışken eski bir arkadaşıyla karşılaşıyor. Arkadaşı ona 500 dolara adam öldüren kiralık bir katilden bahsediyor. İçkiyi fazla kaçırmış olan Anatoli, karısının sevgilisini ortadan kaldırmak istediğini söylüyor ve farkında olmadan düğmeye basmış oluyor. Ertesi sabah kiralık katil onu arıyor ve bir posta kutusuna öldüreceği adamın resmini bırakmasını istiyor. Her şeyden ümidi kesmiş olan Anatoli bir fotoğraf stüdyosuna gidip resmini çektiriyor ve posta kutusuna resmi bırakıyor… Merhumun Arkadaşı son yıllarda Doğu Avrupa’dan gelen birçok film gibi geçmişin yoğun sancılarını yaşayan bir toplumdan kesitler sunuyor, fakat yönetmenin üslubu ve sağlam hikayesiyle benzerlerinden hemen sıyrılmakla kalmıyor, akılda kalan bir film olmayı başarıyor. Yönetmen Krichtofovitch ışıklı şehir caddelerinde dolaşan, loş kafelerde oturan ümitsiz, yalnız kahramanlarını anlatan melankolik Fransız film noir geleneğiyle, küçük suçlar ve suçluları anlatan Amerikan pulp fiction geleneğini birleştirirken, kendileriyle ve hayatlarıyla ilgili sapkın kararlar veren mağlup erkek temasının ustası olan Antonioni ve Wenders’e göz kırpan bir film çıkartmış ortaya. Krichtofovitch’in en büyük başarısı, Doğu Avrupa sinemasının son yıllarda saptığı kasvetli gerçekçiliği ve aşırı duygusal gözlemci karamsarlığı reddedip, soğukkanlı ve mesafeli bir sinemasal anlatımda karar kılması… Merhumun Arkadaşı, seyirciyi tavlamaya yönelik abartılı vurgulardan kaçınan, söylemek istediğini usul usul ama çok çarpıcı biçimde söyleyen, dolayısıyla hedefini tam 12’den vuran bir film. Sözün özü, yönetmen Krichtofovitch ve senaryo yazarı Kourkov, Merhumun Arkadaşı ile son yıllarda Doğu Avrupa sinemasından gelen en iyi filmlerden birinin, belki de en iyisinin altına imza atıyorlar. Mehmet Açar
'
1997
Andreï Kourkov
Vilen Kolouta
Elvira Soumovskaïa
Compagnie des Films
Alexandre Lazarev
Evgueni Pachin
Tatiana Krivitskaïa
Vladimir Gronski
4. Gezici Festival
AVRUPA AVRUPA