Karanlık Armoniler

Karanlık Armoniler uçsuz bucaksız izlenimi veren Macaristan ovalarının ortasındaki yalnızlık vahalarında geçen öykülerin sonuncusu. Gençlerin göçüp gittiği, çocukların ve kalan yaşlıların kendı ıçlerıne kapandığı loş bır atmosfer. Gecelerı meyhanede toplanıp aralarında fazla konuşmadan körkütük sarhoş olan kasabalı erkekler. Bu hareketsiz gibi duran coğrafyada her insan yerleşimi gibi alttan alta kaynayan bir magma tabakası var. Aşk, ihtiras, kıskançlık gibi bireysel ilişkilerden kaynaklanan sorunlar bir yanda. İktidar ve/veya para hırsı, politik çekişmeler yüzeye fışkırmak için küçük bir hareket, hafif bir sarsıntı beklemekte. Yoğun simgelerle örülü Karanlık Armoniler’in konusu çok ilginç olmakla birlikte, hiç de önemli değil. Kitlesel hareketlerin oluşumunu, şiddet patlamalarına dönüşümünü, egemen burjuvazinin ve militarist yapının, eylemleri işçi sınıfını bastırmak için bahane olarak kullanmasını anlatıyor. Tarr, uzun planlar ve yavaş kaydırmalardan oluşan, çok özenli bir ışıklandırma yapılan sinematografisi, ayrıntılı ve dramatik önemi vurgulanmış ses kurgusuyla olgun ve özgün bir sinema diline sahip. Karanlık Armoniler’in sadece iki sahnesi bile bu filmi olağanüstü kılmaya yeterli: Açılışta müziğin mükemmel kullanıldığı meyhane sahnesinde bir delikanlı, yaşlı ayyaşlarla güneş sisteminin hareketini, ay ve güneş tutulmalarını canlandırır. Kasaba halkının beklediği liderin konuşma yapmayışıyla patlak veren ayaklanmada hastaneye saldırması da renksiz ama çok etkili bir şiddetin dışa vurumu. Tarr, hiçbir şekilde izleyiciyi cezbetmeye çalışmadığı gibi, ondan bir izleme performansı da talep ediyor. Zihin yoran bu performansın sonunda onun sinemasındaki estetik düzeye yükselmek olası. Alin Taşcıyan