Gölgeler Ordusu

Melville’in İkinci Dünya Savaşı’ndaki Fransız Direniş Örgütü için gerçekleştirdiği bu methiye, onun 25 yıl boyunca bakıp gözettiği bir projesidir ve hem kendi meslek yaşamının hem de Ventura ile işbirliğinin doruk noktasıdır. Direniş’in duygusal kahramanlarını, Fransız gangster filmlerinin normları içinde sunduğu iddiasındaki yanlış bir eleştiriyle karşılanmıştır çünkü Direniş’in mitleri ve ritüelleri ödünç alınarak gangster normları içinde destekleyici bir biçimde verilmiştir. Melville’in buradaki tarzı konu olarak seçtiği yaşamın özneleri ve anıları ile tamamen uyum içinde olup çok açık bir şekilde sanrılandırıcı bir niteliğe sahiptir. Direniş savaşçısı Philippe Gerbier, Vichy’de tutuklanır ve Gestapo’ya teslim edilmeden önce bir esir kampına gönderilir. Kendisine ve grubuna ihanet eden ihbarcının peşini bırakmamakta kararlıdır. Filmin ana konusu İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman işgali altındaki Lyons’da, Fransız Direnişi’nin cesur ve karmaşık çalışmalarının karanlık bir betimlemesidir. Melville’in aynı konu hakkında çektiği bu üçüncü filmi (ki kendisi de bir direnişçiydi) direnişçilerin kahramanlıklarını yüceltmekten korkmayan, etkili, gerçekçi ve sonuçta trajik bir bakış açısıyla, Joseph Kessel’in romanından uyarlanmıştır. Filmin başarısı karakterlerin ahlaki belirsizliğini başarıyla ifade eden görkemli bir oyuncu kadrosunun güçlü oyunculuğuyla sağlanmıştır.