Çamur

Derviş Zaim, çok boyutlu, cesur bir filmle karşımızda. Venedik Film Festivali’nin ilk gününde basına gösterilen Çamur, politik güncelliği sıcak bir konuyu, bölünmüş Kıbrıs gerçeğini, berrak bir politik bilinç eşliğinde, hümanist bir yaklaşımla, incelikli bir sinema diliyle işliyor. 1964’te Kıbrıslı bir Türk olarak Limasol’da dünyaya gelen Derviş Zaim, çocukluğunda yaşadığı ‘Barış Harekâtı’nın çizdiği sınırla birbirlerinden ayrılan, evlerini değiştirmek zorunda kalan insanların trajik öykülerini anlatırken; kin dolu genç yüreklerin iki cephede de öç almak için giriştikleri, sırasıyla kurbanı ve sorumlusu oldukları katliamların bıraktığı, hala kanayan yaraları, olabildiğince tarafsız bir yaklaşımla sergiliyor. Hedef, barış kültürünü geliştirerek, sınırları silinmiş bir adada, halkların demokratik birlikteliğine giden dikenli yolda ilerlemek… Çamur, bu yolda atılan ciddi bir adım olarak da önemli bir film. Sıcak savaş, barış, kin, nefret, dostluk ve sevgi gibi konuları siyah-beyaz yaklaşımların tuzağına düşmeden işlemek kuşkusuz zordur. Karmaşık gerçeği ve hassas dengeleriyle yaklaşık 50 yıldan beri dünyanın politik gündeminden eksik olmayan bir konuyu, sinema sanatından taviz vermeden beyazperdeye aktarmak da en azından cesaret isteyen bir girişimdir. Zaim, bu zorlukların bilinciyle konusuna çok boyutlu bir yaklaşımla eğilmiş. Hem simgesel, hem gerçeküstü, hem gerçekçi boyutların koşut olarak harmanlandığı bu film, yönetmene, konunun karmaşıklığını izleyiciye daha rahatlıkla duyurma olanağı tanımış. Özellikle Kıbrıs konusunu bilmeyen, daha da kötüsü, tek yanlı bazı bilgilerle yönlendirilmiş izleyiciye farklı gerçekleri, karşıt görüşlere de yer vererek duyarlı bir dille ileten Çamur, adanın kültürel çoksesliliği ve tarihsel mirasının zenginliğiyle yoğrulmuş, düşünsel açıdan son derece dürüst bir film. Yaşanmış olaylardan yola çıkarak, çaresizlik, umut, vicdan azabı, duyarsızlık, toplumsal bunalımın ve umutsuzluğun insanları sürüklediği batıl inançlar, sanatsal duyarlılığın ve sağduyunun yaşamsal önemi gibi bir dizi yan temayı da içeren Çamur’u anlatmaya kalkışmak gereksiz. Mehmet Basutçu