Büyük Yanılsama

Üç Fransız askeri; işçi sınıfından Maréchal (Gabin), orta sınıftan Rosenthal (Dalio) ve aristokrat Boieldieu, bir kalede Komutan von Rauffenstein (von Stroheim) tarafından tutsak edilmişlerdir. Bir esir kampından kaçış öyküsünün altında gizli bir toplumsal çözümlemenin yattığının kimse farkında değildir. Aristokratik geçmişleri (ve profesyonel askerlikleri) konusundaki ortak paydalarının Alman komutan ve Fransız subayı Boieldieu arasında bir sempati bağı oluşturması; savaş koşullarındaki gerekirliliklerden dolayı Fransız subayın kendisini feda ederek (Rauffenstein’a kendisini vurdurarak) iki adamının kaçmasını kolaylaştırması; iki kaçağın (Maréchal ve Rosenthal) evlerine döndüklerinde savaş kahramanı olmaktan çıkıp yine eski işçi ve “Pis Yahudi”ye dönüşmeleri. Büyük Yanılsama, sıklıkla anlaşılmaz ve şaşırtıcı bir isim olarak anılır. Tabii ki barış kalıcı değildir ama özgürlük, eşitlik ve kardeşlik değerli bir ülküden çok, toplumsal birer gerçeklik haline dönüşürler. Renoir’in en tanınmış filminin senaryosu üç yıl süründü durdu, ta ki sonunda Gabin, yapımcılığını üstlenene kadar. Senaryo, bir arkadaşının yönetmene anlattığı gerçek bir Birinci Dünya Savaşı öyküsüne dayanmaktadır. Akıcı, derinlikli kamera, Marseillaise’in söylendiği sahne ve olağanüstü oyunculuk, filmi sinemanın başyapıtları arasına koymaktadır.