Ankara Sinema Derneği tarafından düzenlenen 27. Gezici Festival, 2-14 Aralık tarihleri arasında üç farklı kentte izleyiciyle buluşacak. 27. Gezici Festival, yılın en yeni ve ödüllü yapımlarını bir araya getiren Türkiye 2022 ve Dünya Sineması bölümlerinin yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçiliği’nin katkılarıyla hazırlanan Tehdit Altında ve Özgür İfade bölümlerinde bu günlerde tüm dünyada çok tartışılan basın ve ifade özgürlüğünü temel alan filmleri izleyicilerle buluşturacak
Tehdit Altında
27. Gezici Festival, tüm dünyada giderek gerileyen ve Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütünün verilerine göre 2022’de dünya nüfusunun %70’inde ciddi engellerle karşı karşıya kalan basın özgürlüğünü odağına alan üç filmi Tehdit Altında bölümünde izleyicilere sunacak. Bölümde yer alan filmler, farklı ülkelerde bağımsız basının karşı karşıya olduğu sorunları ve bunların demokratik rejimlere etkisini konu alıyor.
Washington Post muhabirleri Bob Woodward ile Carl Bernstein’ın Başkan Nixon’ın istifasıyla sonlanan Watergate soygunu araştırmasını konu alan 1976 yapımı Başkanın Bütün Adamları / All The President’s Man, yönetmen Alan J. Pakula imzası taşıyor. Woodward ile Bernstein‘ın çok satan kitabından uyarlanan ve En İyi Uyarlama Senaryo, En İyi Sanat Yönetimi, En İyi Ses ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Oscar’larını alan film, bizlere basın özgürlüğünün demokrasi yolunda nasıl etkili bir araç olabileceğini hatırlatıyor.
2022’nin en çok ses getiren belgesellerinden biri olan ve ABD ve Danimarka Büyükelçiliklerinin katkılarıyla gösterilecek Bir Gazetecinin Öldürülüşü / The Killing Of A Journalist, haberleriyle politikacıları rahatsız eden araştırmacı gazeteci Ján Kuciak’ın nişanlısıyla birlikte suikasta kurban gitmesini konu alıyor. Slovakya’da siyasetin yeniden şekillenmesine yol açan cinayet, aynı zamanda AB’nin en geniş çaplı yolsuzluk skandallarından birini gözler önüne seriyor. Gazeteci ve yapımcı Matt Sarnecki yönetmenliğindeki film, Dokufest’te Gerçeklik Ödülü ile Bergen Uluslararası Film Festivali En İyi İnsan Hakları Belgeseli Ödülü’ne layık görüldü.
Ödüllü Asyalı-Amerikalı yönetmen Ramona S. Diaz imzalı belgesel Kuşatma / A Thousand Cuts, Filipinler’de Cumhurbaşkanı Rodrigo Duterte’nin basına karşı giriştiği büyük kuşatmaya karşı gazeteci Maria Ressa’nın mücadelesini ele alıyor. 2021’de Nobel Barış ödülünün yanı sıra Uluslararası Hrant Dink Ödülü’nün de sahibi olan gazeteci Maria Ressa, uzun yıllardır zorlu siyasi koşullar ve yüksek kişisel riskler altında basın özgürlüğünü savunuyor. Film, Gotham Ödülleri’nde En İyi Belgesel, Montclair Film Festivali David Carr Ödülü, DocEdge Festivali En İyi Uluslararası Film ve Cinema Eye Honors Unutulmayanlar Ödülü başta olmak üzere pek çok ödüle sahip.
Özgür İfade
Festivalin bir diğer dikkat çekici bölümü Özgür İfade ise, tıpkı basın özgürlüğü gibi baskıya uğrayan düşünce ve ifade özgürlüğünü odağına alan iki başarılı yapımı bir araya getiriyor. Popüler liderler ve otoriter yönetimlerin yükselişiyle, ifade özgürlüğü de basına koşut bir gerilemeyle karşı karşıya. Bölümün filmlerinden Martin Ritt yönetmenliğindeki Paravan / The Front, McCarthy döneminde Amerika’da sinema ve TV sektöründeki cadı avını konu ediniyor. Woody Allen’ın yanı sıra, o dönem Hollywood’un ‘kara listesine’ giren sanatçıların rol aldığı, Oscar, BAFTA VE Altın Küre ödüllerinde adaylıkları bulunan ve 1976 yılında Amerika Ulusal Eleştirmenler Birliği En İyi 10 Film listesine giren filmde, sinema sektörü kendi tarihine eleştirel bir bakış ile yaklaşıyor.
Tommy Walker ve Ross Hockrow‘un belgeseli Kaepernick ve Amerika / Kaepernick & America da Gezici Festival’in programında. 2016 yılının yaz aylarında seçimlerin yaklaşmasıyla çalkalanan Amerika’da Black Lives Matter hareketine ve siyah nüfusa karşı devam eden ayrımcılığa dikkat çekmek amacıyla Amerikan futbolunun yıldız oyuncusu Colin Kaepernick tek başına bir eylem başlattı ve ulusal marş esnasında diz çöktü. Film, sonu gelmez ırk tartışmaları alanında deprem yaratan bu eylemin ders niteliğindeki kısa tarihini; Kaepernick’in eylemin ardından sessizliğe bürünmesi ve spora veda edişi, ona destek veren sporcuların aldığı tepkiler gibi detaylarla beyazperdeye taşıyor.